Chào bạn!
Mình tìm được bài này bạn tham khảo nhé.
Trong cách lối phụng dưỡng cha mẹ già ngày xưa có việc mừng sinh nhật và ăn mừng thượng thọ. Việc mừng sinh nhật và thượng thọ cho cha mẹ chỉ thể hiện trong những gia đình lớn khá giả. Trong ngày sinh nhật của cha hoặc mẹ, con cái làm tế lễ cha mẹ, rồi bày ra một tiệc ăn mừng có mời những người thân thích đến tham dự. Những gia đình nào có cha mẹ già đến bảy, tám mươi tuổi, nhà sung túc về tiền của lẫn con cháu, thì làm lễ mừng thọ cho cha mẹ gọi là lễ "Thượng thọ". Lễ thượng thọ có thể bắt đầu từ:
- Lúc 60 tuổi, gọi thượng thọ lục tuần.
- Lúc 70 tuổi, gọi thượng thọ thất tuần.
- Lúc 80 tuổi, gọi thượng thọ bát tuần.
- Lúc 90 tuổi, gọi thượng thọ cửu tuần.
- Lúc 100 tuổi, ăn mừng lớn: bách tuế hay bách niên chi lão.
Hôm ăn mừng, trước hết người ta làm lễ gà xôi, hoặc tam sinh, hoặc heo bò, đem ra đình lễ thần, gọi là bái tạ thần hưu, có nghĩa tạ ơn thánh thần đã phù hộ cho cha mẹ sống lâu. Đến lúc lễ, cha hoặc mẹ ăn mặc đẹp ngồi trên ghế đặt chính gian giữa cho con cháu theo thứ tự lễ bái lạy. Con cháu mỗi người dâng chén rượu mừng thọ, hoặc dâng quả đào, gọi là bàn đào chúc thọ việc này do điển tích bà Tây Vương Mẫu ngày xưa hiến vua Hán Vũ Đế mấy quả đào tiên, có nói ăn quả đào ấy được trường thọ.
Ngày nay, những gia đình khá giả cũng có con cháu tổ chức mừng thượng thọ cho cha mẹ. Hình thức có thay đổi ít nhiều, nhưng thường con cháu mua nhiều tặng vật mừng cha mẹ, gọi là đồ dưỡng già như là mền, áo ấm v.v... và tổ chức tiệc ăn mừng trọng thể tại nhà hàng hoặc tại nhà có mời đông đảo những thân bằng quyến thuộc của gia đình đến dự.
Ngày xưa, sau khi con cháu làm lễ bái xong, tiệc ăn mừng có mời làng nước đến dự, có nhà ăn mừng đôi ba ngày, cũng có trường hợp tiệc kéo dài đến năm bảy ngày. Khách khứa đem đồ lễ vật đến mừng thọ, cũng như mọi việc ăn mừng khác.
Phan Kế Bính có quan điểm như sau:
"Mừng thọ và mừng sinh nhật của cha mẹ cũng là một việc để tỏ lòng kính yêu cha mẹ là việc rất hay, người không có chẳng kể gì, nhưng giàu có thì nên lắm, có lẽ hơn là làm giỗ ngày húy nhật. [i]Ta không mấy nhà theo lễ ấy mà chỉ phù hoa sau khi cha mẹ đã mất rồi, thực là một việc sai lầm."
theo trái tim việt nam bài viết của Phạm côn Sơn
NGHI THỨC.
Gia lễ xưa và nay – Phạm Côn Sơn –
Ngày nay, cách lạy cũng đã được giản lược, hoặc vì không hiểu đúng phép người ta hành lễ một cách lấy có với những động tác vô nghĩa. Đã có xu hướng thay thế lạy bằng những cái "xá", nhất là những người ăn mặc Âu phục. Rồi đây, có thể tục lạy sẽ bị bỏ dần và mất hẳn trong mọi lễ nghi trong gia đình cùng ngay cả ở các đền chùa. Thiết tưởng cũng cần ghi lại một vài nét về tác động của cách lạy với hoài mong lưu lại một chút cơ sở về sau.
Người lạy đứng thẳng, chắp tay lên cao ngang trán, cong mình xuống, đặt hai tay vẫn chắp xuống chiếu, cúi rạp đầu xuống gần bàn tay đang chắp (đây là thế phủ phục), cất đầu vào mình thẳng lên đồng thời co hai tay vẫn lên chắp trước ngực và co đầu gối bên phải lên, đặt bàn chân phải lên chiếu để sửa soạn đứng dậy, đem hai bàn tay vẫn chắp xuống tì vào đầu gối bên phải để đứng lên, chân trái đang quỳ tự nhiên theo cử động chót này cùng đứng thẳng lên. Người lạy, trước khi khấn đã lễ bốn lạy, và sau khi khấn từ tư thế quỳ đứng lên, đã qua như lễ được một nữa lạy, cho nên người ta thường nói lạy "bốn lạy rưỡi" là vậy.
Văn Tế, Văn Khấn
Văn tế, văn khấn thật ra chỉ là những lời nói sửa soạn trước cho được nghiêm chỉnh với việc dùng từ ngữ cẩn thận và cách thức kính cẩn trình bày lên các đấng thần thánh, với tổ tiên trong các lễ tế hay cúng giỗ. Cũng có một số bài đã trở thành những áng văn chương tuyệt tác, ý nghĩa thâm trầm được làm ra do những văn tài xuất chúng. Chẳng hạn như bài văn tế tiểu tường do thi sĩ Tản Đà làm giúp cho một vị tri huyện tế mẹ đã được dẫn ở đoạn trước. Thông thường văn tế, văn khấn chia làm ba đoạn chính:
1. Đoạn thứ nhất gồm có ngày tháng, tên của người đứng ra chủ động việc cúng tế và nói về lễ vật.
2. Đoạn thứ nhì gồm tên tuổi, hiệu, thụy các vị được cúng tế.
3. Đoạn thứ sau cùng nói rõ mục đích của tế lễ, nhân dịp nào.
Văn tế thường theo một thể riêng như thể phú. Văn khấn có thể viết theo văn vần, gồm một đoạn theo thể phú, hoặc bằng văn xuôi. Văn khấn cũng như văn tế, khi người hay giỏi chữ Nho thường dùng Hán văn, về sau người ta chuyển sang Việt văn. Cần nhất là hay, có ý nghĩa và được đọc một cách trang trọng. Điều cần lưu ý trong các lễ giỗ kỵ, văn khấn nên viết sẵn ra giấy. Người chủ lễ đứng trước bàn thờ, vái bốn vái rồi cầm giấy đưa ra trước mặt để đọc. Đọc xong vái năm cái. Tiếp theo, thân nhân trong gia đình vào lễ theo thứ tự.
Sau đây là một bài văn khấn Nôm bằng thơ nhằm mục đích giúp đàn bà, trẻ con có thể học và dễ nhớ theo một thức giả xưa làm ra, dùng vào việc cúng lễ gia tiên:
Ngày ... tháng ... năm, tín chủ là ... tuổi ... sinh quán tại ... trú quán tại ... cùng toàn gia.
Cúc cung bái trước bàn thờ,
Kính dâng lễ bạc hương hoa rượu trầu.
Cùng là phẩm vật trước sau,
Lòng thành tâm nguyện thỉnh cầu gia tiên.
Cao tằng tổ khảo đôi bên,
Cao tằng tổ kỷ dưới trên người người.
Cô dì chú bác kính mời,
Đệ huynh đồng thỉnh tới nơi từ đường.
Cúi xin hưởng chút lễ thường,
Và xin phù hộ khang cường toàn gia.
Cẩn cáo
1/Đáo tuế :
Đáo: Tới, đến. Tuế: năm (theo âm lịch).
Đáo tuế là đến cái năm mà mình được sinh ra, tính theo năm âm lịch, lúc đó được 61 tuổi.
Năm âm lịch tính theo Can Chi, chu kỳ của Can Chi là 60.
Thí dụ: Một người được sanh ra vào năm Giáp Tý, theo truyền thống dân tộc VN, đứa bé mới sinh ra được tính là 1 tuổi, vì tính cả thời kỳ còn là bào thai trong bụng mẹ. Người ấy sống và lớn lên, qua nhiều năm Tý nhưng không phải là năm Giáp Tý, như: - đến năm Bính Tý thì được 13 tuổi, - đến năm Mậu Tý thì được 25 tuổi, - đến năm Canh Tý thì được 37 tuổi, - đến năm Nhâm Tý thì được 49 tuổi, - và đến đúng năm Giáp Tý nữa thì được 61 tuổi. Đây là năm Đáo tuế.
Thuở xưa, y học chưa phát triển như ngày nay, nên tuổi thọ trung bình của người VN còn thấp, sống được 61 tuổi là mừng lắm, nên đến tuổi nầy thì người ta tổ chức Lễ Chúc thọ, hay Khánh thọ để mừng Đáo tuế.
2/60 tuổi : Lể Chúc thọ Đáo tuế
70 : Lễ Mừng thọ
80 : Lễ Thượng thọ
90 : Lễ Đại thọ
100 : Lễ Đại thượng thọ
Mẹ bạn 81 tuổi thì phải gọi là làm Lễ thượng thọ cho cụ,chứ không phải Lể Chúc thọ Đáo tuế.
3/Còn cách làm như thế nào thì tùy tình hình thực tế của gia đình mà tổ chức.Cái tâm là ở chỗ con cháu đều quây quần vui mừng bên cụ để mong cho cụ sốn đời với con cháu,Bạn cũng có thể xem thêm ở link bên dưới về vấn đề này.
Trước tiên bạn phải lên danh sách khách mời: Anh chị em ruột của người được mừng Thượng Thọ, anh chị em bên nội ngoại,...tùy vào kinh tế hoặc sự mở rộng khách của bạn. Nếu bạn muốn mở to thì không những mời anh chị em họ hàng nhà mình mà còn mời cả bạn bè đồng nghiệp của vợ, chồng hoặc của con nữa cho đông vui.
Còn về cỗ bàn: Do mừng cho cha mẹ nên tổ chức tự nấu, bạn lập thực đơn xem gồm những món gì, ít nhất phải có sáu món trở lên, như món nào thì nên nấu như thế nào (khai vị, luộc, xào, chiên, hấp, tráng miệng,...) tùy mình mà, rồi chọn ra ban nấu nướng gồm những ai và ai đảm nhiệm món gì, bạn phải phân công cẩn thận để đến ngày mọi người cứ thế mà thực hiện. Ngày đó vợ chồng bạn chỉ có tiếp khách thôi. Qua đây cho tôi gửi lời chúc tới cụ: Mong cụ khỏe và sống lâu trăm tuổi.
Đây là phong tuc Việt Nam trong việc tổ chức Yến Lão cho các cụ. bạn tham khảo nhé.
"Yến" là tiệc rượu. Nhiều làng có tục yến lão, hàng năm hay hai ba năm một lần, thết tiệc mừng thọ các quan lão. Có thể nói đây là một thịnh điển thời thái bình, không phải là một hủ tục đã gây nên nhiều tệ đoan như tục ngôi thứ hương ẩm. "Sống lâu lên lão làng", tự nhiên có vinh dự tuổi thọ, không phải tranh dành mới có, chẳng phải có tiền mà mua được, có quyền thế mà tạo nên được.
Bạn có thể tham khảo địa chỉ sau: http://www.iet.ntnu.no/~duong/vn/phongtu…
ở đây có 112 điều về phong tục của Việt Nam xưa mà ngày nay chúng ta vẫn rất cần. Tôi đã copy toàn bộ câu 44 gửi cho bạn, nhưng không gửi được. Bạn vào tham khảo nhé.
Chúc bạn luôn là người con hiếu thảo với cha mẹ và cho tôi gửi lời chúc tới các cụ chúc các cụ sống lâu trăm tuổi...
mình muốn tổ chức cho ba mình tuổi thọ năm này, hiện tại ba mình tuổi tý ở tuổi 62z
Hay qúa, cảm ơn mn rất nhiều ạ. Mik cũng đang tham khảo cách mừng thọ cho ông nội 80 tuổi của mềnh
Có đội chuyên làm cái này đấy bạn. Bạn tham khảo bên họ xem sao
có hai việc quan trọng là lên danh sách khách mời và làm tiệc.
Lên danh sách khách mời thì bạn nên cân nhắc có nên mời nhiều người không hay chỉ làm trong nhà, còn làm tiệc thì có thể nhờ người nhà hỗ trợ hoặc thuê ngoài tùy bạn.
Cân nhắc đến danh sách khách mời, sau đó quyết định địa điểm tổ chức. Quan trọng nhất là bạn lên thực đơn, đặt cỗ là đc
Bạn nhờ bên tổ chức tiệc gợi ý luôn cho nhanh. Tiệc thì họ làm được còn kịch bản, nội dung, nói gì thì bạn lên mạng tìm này. Còn cần MC thì dí lời đó cho họ