Khi nào cần xét nghiệm cho mẹ và thai nhi?

Một số xét nghiệm bạn thường được chỉ định làm trong quá trình theo dõi sự phát triển thai nhi:

Xét nghiệm chọc dò nước ối:

Thường được thực hiện khoảng từ tuần thai thứ 10 - 18, xét nghiệm này giúp chẩn đoán xem liệu con bạn có Hội chứng Down hoặc mắc các vấn đề về nhiễm sắc thể khác hay không. Bạn thường được đề nghị làm xét nghiệm này nếu bạn đã quá 35 tuổi, đã từng sinh con mắc triệu chứng nào đó, hoặc nếu gia đình bạn hoặc chồng bạn có tiền sử bất thường về gen.

Bạn cũng sẽ được đề nghị làm xét nghiệm này nếu bạn có nguy cơ cao từ kết quả của xét nghiệm máu hoặc siêu âm đo độ mờ da gáy của thai nhi (siêu âm NT).

Trước khi thực hiện xét nghiệm, bạn sẽ được siêu âm để kiểm tra vị trí thai nhi, nhau thai và xác định ngày dự sinh. Sau đó, lớp da bụng ở phía trên tử cung của bạn sẽ được sát trùng và một mũi kim nhỏ sẽ được chọc vào tử cung. Mẫu nước ối bao quanh thai nhi được lấy ra bằng một xi-lanh và gửi đi làm xét nghiệm. Vị trí của bé và mũi kim được giám sát cẩn thận trong suốt quá trình siêu âm.

Nhiều bà mẹ nói rằng xét nghiệm này gây cảm giác khó chịu hơn là đau đớn và thấy tựa như đau bụng khi có kinh. Xét nghiệm này kéo dài khoảng 25 phút và bạn sẽ có được kết quả trong vòng 2 tuần lễ.

Bạn nên nghỉ ngơi thư giãn trong một vài ngày sau xét nghiệm, nếu bạn có con nhỏ cần chăm sóc thì hãy tìm người giúp đỡ.

Chọc dò nước ối thường khá an toàn và nhiều phụ nữ thấy rằng lợi ích của xét nghiệm này (giúp chẩn đoán những bất thường có thể có đối với thai nhi) lớn hơn nhiều so với mối nguy hiểm có thể xảy ra nếu không thực hiện xét nghiệm. Tuy nhiên, xét nghiệm này cũng có một chút rủi ro, 1 trong số 200 thai phụ gặp biến chứng sau đó và có thể dẫn đến sẩy thai. Do vậy, để đưa ra một quyết định sáng suốt, tốt nhất bạn cần trao đổi kỹ với bác sĩ của bạn.

Xét nghiệm chọc hút gai nhau (VCS)

Chọc hút gai nhau được thực hiện qua ngã âm đạo hoặc qua ngã bụng. Các chỉ định chủ yếu vẫn là khảo sát di truyền học . Xét nghiệm này thường được đề nghị cho những thai phụ trên 35 tuổi và gia đình có tiền sử mắc các bệnh về gen hoặc đã từng sinh con không bình thường. Xét nghiệm này kéo dài khoảng nửa giờ và hơi đau hơn một chút so với chọc dò nước ối. Bác sĩ sẽ lấy mẫu tế bào lông nhung màng đệm từ nhau thai để xét nghiệm.

Sau khi làm xét nghiệm, bạn cần nghỉ ngơi yên tĩnh trong vài ngày. Và giống như xét nghiệm chọc dò nước ối, xét nghiệm VCS cũng có rủi ro nhỏ về sẩy thai. Do vậy, bạn cần phải thảo luận mọi vấn đề hoặc quan ngại của bạn với bác sĩ trước khi tiến hành xét nghiệm.

Xét nghiệm dung nạp đường glu-cô

Trong nửa thời gian sau của thai kỳ bạn có thể được đề nghị kiểm tra bệnh tiểu đường thai kỳ vì cứ 100 thai phụ thì có khoảng 2 – 3 người mắc phải. Những người có nguy cơ cao nhất thường là những thai phụ trên 35 tuổi, bị béo phì và có thể đã bị chứng bệnh này ở lần mang thai trước. Bệnh này phổ biến hơn ở các bà mẹ là người Ấn Độ, Ca-ri-bê gốc Phi hoặc người Trung Đông. Lần xét nghiệm máu đơn giản này sẽ phát hiện liệu bạn có bị bệnh tiểu đường thai kỳ hay không.

Nhiều bà mẹ tương lai có thể kiểm soát được bệnh tiểu đường thai kỳ nhờ chế độ ăn uống lành mạnh và một chương trình tập luyện đều đặn. Nếu bạn bị tiểu đường trước khi mang thai thì khi bạn có thai bạn không được dùng các thuốc hạ đường huyết qua đường uống, chỉ được dùng Insulin. Bạn cần được bác sĩ hướng dẫn cách tự chăm sóc, tiết chế, cách đo đường huyết tại nhà và tự phát hiện những dấu hiệu báo động để kịp thời báo cho bác sĩ điều chỉnh lượng Insulin. Chăm sóc sản khoa và nội khoa phải tích cực hơn trong 8 tuần lễ cuối của thai kỳ.

Xét nghiệm máu theo định kỳ

Trong thời kỳ mang thai bạn có thể phải làm khá nhiều xét nghiệm máu. Bạn không có gì phải lo lắng, tất cả đều là xét nghiệm theo định kỳ. Những xét nghiệm đó sẽ kiểm tra những vấn đề sau:

•Lượng sắt trong máu: Nếu thấp bạn có thể cảm thấy mệt mỏi và uể oải. Bạn nên bổ sung các lọai rau có màu xanh đậm (cải bó xôi) và thịt đỏ (thịt bò) vào khẩu phần ăn để tăng cường nguồn cung cấp sắt. Nếu sự thay đổi trong chế độ ăn vẫn không đủ, bạn có thể được chỉ định uống bổ sung viên sắt để tránh không bị thiếu máu do thiếu sắt. Vì lượng sắt trong máu của bạn thay đổi trong suốt thai kỳ, bạn sẽ được xét nghiệm lại vào khoảng tuần thai thứ 28.

•Nhóm máu và yếu tố Rherus: Bác sĩ của bạn cần biết nhóm máu của bạn để ghi vào sổ khám thai và xem xét liệu máu của bạn có Rherus dương (RH+) hay Rherus âm (RH-), vì cả hai loại máu này không tương thích với nhau. Nếu máu của bạn là RH- và bạn đang mang thai em bé có máu RH+, thì sẽ có khả năng cơ thể bạn sản sinh ra kháng thể chống lại các tế bào máu RH+. Điều đó có thể ảnh hưởng đến con bạn ở giai đoạn sau của thai kỳ. Bằng việc biết sớm nhóm máu của bạn, bác sĩ có thể giảm thiểu nguy cơ xảy ra các biến chứng cho con bạn.

•Bệnh sởi Đức (hay còn gọi là Rubella): Bạn có thể đã được tiêm chủng để miễn dịch bệnh Rubella khi còn nhỏ. Tuy nhiên, nếu xét nghiệm máu cho thấy bạn không có khả năng miễn dịch, bạn sẽ biết rằng mình cần tránh tiếp xúc với những người đang bị sởi bởi vì nó có thể gây hại cho em bé của bạn.

•Các bệnh khác: Bạn cũng được xét nghiệm máu để kiểm tra có bị viêm gan siêu vi B và giang mai hay không vì cả hai bệnh này đều nguy hại cho thai nhi. Bạn cũng sẽ được đề nghị xét nghiệm HIV/AIDS. Và bạn không có gì phải lo lắng vì kết quả xét nghiệm sẽ được bảo mật và mục đích làm xét nghiệm là để chăm sóc sức khỏe cho bé một cách tốt nhất.

•Bệnh Toxoplasma: Đây là một bệnh gây nên bởi một loại ký sinh trùng có trong phân mèo, chó hoặc thịt chưa nấu chín kỹ và có thể gây hại cho thai nhi. Xét nghiệm để phát hiện bạn có bị nhiễm Toxoplasma không phải là một xét nghiệm thường qui, nếu bạn nghi ngờ bạn có nguy cơ bị mắc bệnh này.hãy trao đổi với bác sĩ của bạn.

Xét nghiệm nước tiểu

Bạn sẽ được xét nghiệm nước tiểu theo định kỳ trong suốt thời kỳ mang thai để kiểm tra những vấn đề sau:

•Dư đạm trong nước tiểu có thể là dấu hiệu bị nhiễm trùng hoặc nếu kèm theo các triệu chứng khác như phù hoặc cao huyết áp là biểu hiện của bệnh lý tiền sản giật. Bệnh lý này có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé.

•Nhiễm trùng đường tiểu có thể gây cho bạn các vấn đề ở giai đoạn sau của thai kỳ nếu không được điều trị kịp thời. Nhiễm trùng tiểu có thể không có bất kỳ triệu chứng nào. Qua xét nghiệm nước tiểu và biểu hiện lâm sàng bác sĩ sẽ chẩn đóan bạn có bị nhiễm trùng tiểu hay không, nếu có thì bệnh lý này sẽ được bác sĩ điều trị cho bạn một cách dễ dàng.

•Có glu-cô trong nước tiểu có thể chứng tỏ bạn ăn nhiều thức ăn có lượng đường cao, hoặc đơn giản là bạn vừa ăn các thực phẩm có đường. Nếu bạn thường xuyên có glu-cô trong nước tiểu, đó có thể là dấu hiệu của bệnh tiểu đường thai kỳ. Bệnh này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cho cả bạn và thai nhi, tuy nhiên bạn vẫn có thể điều chỉnh đường huyết bằng các chế độ dinh dưỡng , vận động thích hợp.

Chúc bạn vui.

Thân mến

Nguồn: webtretho