Bí quyết làm bài thi ĐH đạt điểm cao môn Hóa học?
Đề thi thường có các câu hỏi giáo khoa hoặc bài tập có tính toán nhỏ (thường là câu I và câu III) có nội dung của kiến thức vô cơ - đại cương. Để lấy điểm trọn vẹn câu này, TS phải nắm thật vững giáo khoa và làm bài thật chuẩn xác. Với các câu này, nội dung thường nằm trong các phần: cấu tạo nguyên tử - bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học; phản ứng oxy hóa khử, chuyển dịch cân bằng, dung dịch - sự điện ly, các bài toán pH, tính chất hóa học của những chất thuộc các nguyên tố halogen S, O, N, P, Al, Fe.
Những câu có nội dung hóa hữu cơ thường có nội dung nằm trong các bài tiêu biểu thuộc các nhóm nguyên tố:(C, H); (C, H, O) và (C, H, O, N), kết hợp halogen với các cách cho thường gặp như viết phản ứng, nêu hiện tượng thí nghiệm, hoàn thành sơ đồ phản ứng, điều chế, nhận biết và tách chất.
Về bài toán vô cơ, chủ yếu là các bài toán về kim loại và hợp chất của kim loại phản ứng với axit; muối; phản ứng nhiệt luyện, các phản ứng trong dung dịch. Ở câu này, yêu cầu ở TS cao hơn, để lấy được điểm tối đa phải là các TS khá giỏi!
Các bài toán hữu cơ có yêu cầu tìm công thức và định lượng trên các chất tiêu biểu thuộc các nhóm nguyên tố: (C, H, O); (C, H, O, N). Câu này thường ít có TS lấy được điểm tối đa.
Theo tôi, nội dung yêu cầu của đề thi năm nay cũng tương tự như các đề thi năm trước. Hiển nhiên với đề thi trắc nghiệm thì có nhiều câu hỏi hơn so với đề thi tự luận, cho nên nội dung các câu hỏi sẽ phân bố khắp chương trình từ lớp 10-12 (nhưng chủ yếu vẫn là kiến thức ở lớp 12).
Đề thi năm nay sẽ có nội dung trọng tâm nằm ở các phần sau: Cấu tạo nguyên tử - Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học - liên kết hóa học. Những câu hỏi trong phần này sẽ đơn giản, chỉ cần hiểu các cách giải câu hỏi này như những đề tự luận của các năm trước là có thể có kết quả tốt.
Phản ứng oxy hóa khử; cân bằng hóa học; các bài toán sự điện ly, pH cũng cho ở mức độ vừa phải, cần tham khảo kỹ các câu hỏi của đề thi từ năm 2002-2006 là TS có thể lấy được điểm tối đa. Còn lại là các câu hỏi nằm ở phần trọng tâm của chương trình lớp 12. Các câu hỏi giáo khoa cũng có nội dung tương tự những năm trước. Đối với yêu cầu về định lượng, năm nay sẽ khai thác mạnh các định luật và các kỹ thuật giải toán nhanh, đây là xu thế của cách ra đề trắc nghiệm.
Đừng rời bỏ kiến thức SGK Thí sinh luôn luôn phải nhớ không được rời bỏ những kiến thức trong sách giáo khoa (SGK). Đây là điều tối quan trọng vì sách giáo khoa cung cấp những kiến thức cơ bản nhất và đề thi cũng luôn xoay quanh khối kiến thức này. Tuy nhiên đề thi thường không bao giờ có câu hỏi "rập khuôn" như trong SKG mà có sự biến đổi để phát huy tính sáng tạo của thí sinh.
Nội dung các đề thi không nằm ngoài chương trình SGK phổ thông hiện hành. Phần lớn các câu hỏi không yêu cầu thí sinh phải học thuộc lòng các định nghĩa, các khái niệm…, mà cần hiểu chúng và suy luận. Các câu hỏi xoay quanh về phương trình phản ứng, nhận biết chất tạo thành trong hồ sơ phản ứng, phương pháp điều chế các chất, chiếm tỉ lệ cao trong số các câu hỏi lý thuyết.
Các câu hỏi về phần nhận biết các chất cũng tương đối nhiều, câu hỏi về tách chất ít hơn. Do đó, ôn thi Hoá học, thí sinh cũng cần phải học thuộc nhưng không phải là học vẹt. Để làm được điều này, trước hết, thí sinh phải hiểu vấn đề mình học, tập suy luận về vấn đề đó. Việc ghi nhớ kiến thức nên theo trình tự nhất định do bản thân vạch ra.
Khi học theo SGK, một số thí sinh thấy khó khăn, cứ “học trước quên sau” hoặc học xong một vài lượt thì cảm thấy như “cái gì cũng biết” nhưng khi hỏi cụ thể vào một phần nào đó thì quên hẳn hoặc chỉ nhớ một cách mù mờ. Tránh tình trạng này, các thí sinh nên tự tổng hợp các bài theo một dàn ý thật ngắn gọn để dễ nhớ, rồi dựa vào dàn ý đó mà phát triển thành một câu trả lời đầy đủ. Việc nắm chắc cơ bản kiến thức sách giáo khoa sẽ giúp thí sinh trả lời nhanh các câu hỏi đơn giản mà không mất nhiều thời gian.
Thí sinh nên nhớ là số lượng các câu hỏi cơ bản trong đề thi trắc nghiệm chiếm khoảng 50% số điểm bài thi. Thủ thuật khi giải bài toán Hoá học Dù thi tự luận hay trắc nghiệm thì đối với bài toán Vô cơ hay Hữu cơ, thí sinh nhất thiết phải đọc kỹ đề bài để hiểu đúng nội dung yêu cầu của bài ra, viết đúng công thức của các chất và các phương trình phản ứng. Cần phải chú ý biện luận các chất phản ứng cho dư hay thiếu, phản ứng hoàn toàn hay chưa hoàn toàn… để biết được các sản phẩm của phản ứng là gì… Đây là bước quan trọng nhất của bài toán. Sau đó mới là bước lập phương trình và tính toán kết quả. Đối với hình thức thi trắc nghiệm thì làm như thế nào để nhanh nhất là yếu tố quyết định đến kết quả của bài thi. Do đó, trong qúa trình làm bài thí sinh đừng nên lạm dụng các biểu thức toán học hay lạm dụng máy tính để tính toán.
Thí sinh nên sử dụng các phương pháp cổ truyền như sử dụng định luật bảo toàn khối lượng, cách tính khối lượng mol trung bình…để sớm tìm ra kết quả cuối cùng. Trong qúa trình làm bài thi chắc chắn thí sinh sẽ gặp những bài toán mất nhiều thời gian nhưng không tìm ra phương hướng giải quyết thì đừng nên làm cố mà nên chuyển sang các câu khác. Nếu còn thời gian thì mới quay lại để làm những câu hỏi khó này. Một số “tiểu xảo” khi làm bài Đặc điểm của đề thi trắc nghiệm là cho các đáp án trước và thí sinh chỉ phải lựa chọn đáp án đúng. Đây chính là cơ hội để thí sinh có thể giải quyết những bài toán khó bằng thủ thuật “mò ngược”.
Tuy nhiên, thí sinh chỉ nên “mò ngược” khi còn nhiều thời gian , đừng nên lạm dụng quá khi mà thời gian không ủng hộ. Ngoài ra, có một điều dễ nhận thấy là đáp án của các câu hỏi trắc nghiệm là khác nhau khá nhiều, do đó nếu làm sai ngay từ đầu chắc chắn sẽ không cho ra một kết quả đúng với những đáp án đưa ra. Đối với môn Hoá học, thì việc xuất hiện sai số khi tính toán là rất hạn chế.
Bởi nếu sai số nhiều thí khó mà đưa ra một đáp số tròn chỉnh được. Nếu để ý đề thi các năm trở lại đây thì gần như không có sai số trong các bài toán Hoá học mà chủ yếu các kết quả tính toán từng bước là khá tròn chỉnh. Do đó, trong quá trình tính toán nếu tính toán thấy sai số nhiều lần thì thí sinh cần nghĩ ngay đến việc hướng làm bài của mình đã sai và nên dừng lại định hướng ngay sang cách giải khác…
Để đạt được hiệu quả tốt nhất cho mỗi bài học trên lớp nên làm theo 3 bước sau:
1. Đọc bài học trước ở nhà, đánh dấu những chỗ khó hiểu hoặc chưa hiểu rõ.
2. Chú ý nghe giảng trên lớp đặc biệt là những phần mình đã đánh dấu, nếu vẫn chưa hiểu thì có thể trao đổi với bạn bè hoặc hỏi trực tiếp thầy cô.
3. Ôn lại bài học trên lớp, làm nhiều dạng bài tập để khắc sâu bài giảng.
Vì hóa học là môn phải học thuộc nhiều nên bạn phải phân bố thời gian hợp lý. Mỗi ngày dành một thời gian cố định để học không nên bỏ cách quãng một thời gian rồi để dồn lại mới học.
Tính chất của các chất, ion cũng như các phương trình phản ứng là phần quan trọng nhất trong phần lớn các đề lý thuyết cũng như bài tập, do vậy phải rèn luyện tốt các kỹ năng này.
Đề thi trắc nghiệm sẽ rải đều tất cả kiến thức đã học và thời gian cũng khắt khe hơn so với đề thi tự luận do vậy không nên bỏ phần nào khi ôn tập và phải rèn luyện kỹ năng phản ứng nhanh đối với các dạng trắc nghiệm khác nhau.
Khi làm bài nên làm thành hai bước:
Bước đầu làm qua một lượt những câu dễ và chắc chắn, bỏ qua và đánh dấu những câu khó, không nên mất quá nhiều thời gian vào một câu.
Bước tiếp theo giải quyết từng câu khó còn lại. Điều cần tránh là không nên ra khỏi phòng khi chưa hết giờ. Nếu còn thời gian thì hãy tập trung soát lại bài cẩn thận.
Đối với các bài lýthuyết đọc đề một cách cẩn thận vì thường giải quyết nhanh hơn so với dạng bài tập nên có tâm lý đọc lướt qua dễ bị thiếu hoặc hiểu nhầm đề.
Đối với dạng bài tập hãy viết các phương trình phản ứng và cân bằng chính xác. Đặt ẩn (nếu cần thiết) và tính toán từngbước một không nên làm tắt hay tính nhẩm. Điều này sẽ không giúp bạn tiết kiệm được nhiều thời gian mà lại thường dẫn đến những sai sót đáng tiếc.
Đối với các kỳ thi ngoài kiến thức thì yếu tố tâm lý đóng một vai trò không nhỏ. Sự tự tin cũng như thoải mái sẽ giúp cho bạn làm bài đạt được hiệu quả cao hơn.