Gốm gạch gỗ có thể kết duyên?

Giản dị, đằm thắm, tuân thủ hình hài cũ mà không nệ cổ - tất cả vừa đủ để tạo nên thú nhàn hạ chốn thôn quê mà không tách rời tính cách sáng tạo của nghệ sĩ. Ngôi nhà nhỏ được dựng mới ở thôn Hiên dưới bàn tay của họa sĩ Bùi Hoài Mai mang hình thái kiến trúc “thuần Việt”: năm gian, hai chái. Nhưng các đường nét trang trí cũng như chi tiết bổ sung thì lại theo một kiểu cách khác với trào lưu dựng phủ, xây trang trại đang thịnh hành. Chỉ là gạch mộc và vôi vữa, cột kèo cũng chỉ dùng gỗ xoan, song từ trong tới ngoài ngôi nhà đều như chất chứa tinh thần riêng biệt của một cuộc hợp duyên của những chất liệu. Bức tường đất trình vàng rộm, cánh cổng gỗ mộc, những mảng chạm khắc trên vách gỗ, các mảng lớn hòa hợp cùng những họa tiết điêu khắc nhỏ bé, tất cả đều phảng phất phong cách điêu khắc đình chùa nhưng lại giữ nguyên công năng của nhà ở. Chính giữa vẫn là phòng thờ, cổ kính một bàn thờ gỗ cổ, trên đó pho tượng gốm Quan Âm nghìn mắt nghìn tay, mới nung nhưng đã có sắc màu thời gian, xung quanh không gian thờ vẫn giữ nguyên đường nét “cũ kỹ” với hoành phi, câu đối, sập gỗ, tràng kỷ… Điều khác với đời sống xưa nằm ở chính sự thoáng đãng của ngôi nhà, ở đây không gian liên thông và cởi mở hơn, các khuôn cửa rộng hơn, sàn lát gạch đỏ và cột để nguyên không đánh màu, tạo nên sự khô thoáng, mát mẻ. Cách thức này đã khắc phục được sự ẩm ướt cố hữu của kiểu nhà gỗ truyền thống, đồng thời vẫn giữ được vẻ xưa của không gian sinh sống. Bùi Hoài Mai từ nhiều năm nay vẫn miệt mài sưu tập đồ cổ và dựng lò gốm, từ đó đã cho ra đời các tác phẩm gốm theo phong cách Bắc Bộ xưa. Chắt lọc từ các tác phẩm điêu khắc của đình chùa, mô phỏng theo đường nét của những mảng chạm lộng trên mái đình Tây Đằng hay chùa Tây Phương, rút tỉa từ các hình khối chạm trên đá của chùa Bút Tháp..., họa sĩ đã tạo nên các bức tượng gốm ngộ nghĩnh cũng như các mảng phù điêu gốm mang sắc màu tươi thắm. Những voi, ngựa,... vừa uyển chuyển, vừa chất phác, đã trở thành chi tiết trang trí cho ngôi nhà nhỏ mát rượi bóng cây. Lại thêm nhiều bức tượng tiên, Phật, Tiên đồng, Ngọc nữ … các vị theo nhau bay lượn trong mây gốm, mang lại cho không gian yên bình này một vẻ thanh sạch khác thường.