Người cao tuổi nên ăn uống thế nào trong dịp Tết?

tun cua di
tun cua di
Trả lời 14 năm trước

Ăn là một nhu cầu không thể thiếu được ở bất cứ người nào và cho mọi lứa tuổi để duy trì sự sống. Đối với người cao tuổi (NCT), ăn uống có những hạn chế vì sự suy giảm chức năng của các bộ phận răng miệng, tiêu hóa... Để có những ngày xuân vui khỏe cùng con cháu, NCT cần lựa chọn thức ăn, đồ uống cho phù hợp với sức khỏe.

Đảm bảo các chất dinh dưỡng

Mặc dù thực phẩm ngày Tết rất đa dạng, song NCT cần chú ý ăn đủ các chất: đạm (protit), đường (glucid), mỡ (lipid) và các chất muối khoáng, sinh tố. Nên ăn các chất dễ nhai, dễ tiêu. Chú ý nhai thật kỹ vì nhai kỹ thì thức ăn đã nhuyễn và có nhiều nước. Trong những ngày Tết, thức ăn có nhiều chất đạm lại được chế biến cầu kỳ, dễ thu hút sự thèm ăn, do đó có thể mỗi bữa ăn thường tăng số lượng. Ăn nhiều chất đạm quá cũng không tốt vì dễ gây béo phì cho NCT, điều đó rất có thể dẫn đến các bệnh tim, mạch, xơ vữa động mạch.

Trong dịp Tết, ngoài nước uống hằng ngày, có thể uống thêm bia, nước giải khát, rượu. Tuy vậy không nên lạm dụng các loại rượu, bia (trong bia cũng có một lượng cồn) vì rượu bia rất có khả năng làm tổn thương đến tế bào gan, làm xơ gan, thậm chí ung thư gan, đặc biệt ở một số người đang mắc bệnh về gan. Nhiều công trình khoa học nghiên cứu cho thấy rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu đưa đến xơ gan. Trong dịp vui Tết cổ truyền, sau những bữa ăn thịnh soạn cũng cần cảnh giác với bệnh viêm tụy cấp tính do ăn nhiều chất đạm, mỡ kèm theo có các chất kích thích như rượu, bia, gia vị.

Ngày đón xuân vui Tết thường được dành nhiều thời gian để giao lưu, ăn uống cho nên cuối ngày về đêm, lúc đi ngủ, NCT thường thấy mệt mỏi và nếu ăn no, uống nhiều trước khi đi ngủ thì càng mệt mỏi hơn và khó ngủ hơn và đi tiểu đêm gây mất ngủ làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Trong dịp Tết, nhất là thời tiết ở miền Bắc thường rét, vì vậy không nên tắm về đêm và hạn chế ra ngoài đi tiểu đêm vì dễ gây tai biến mạch máu não khi gặp gió lùa, đặc biệt là gió lạnh.

Vui xuân không quên tập luyện

Bình thường, NCT chỉ cần ngủ khoảng từ 5 - 6 tiếng là vừa. Mỗi buổi trưa cũng nên ngủ khoảng thời gian từ 30 - 60 phút. Nếu không thể ngủ được do thói quen hay do tác động của môi trường xung quanh như người qua lại nhiều, ồ ào, cười nói, nhạc thì cũng nên nằm nghỉ ngơi để thư giãn là rất cần cho NCT.

NCT thường đi ngủ sớm và dậy sớm. Người ta khuyên là ngủ sớm và dậy sớm tốt hơn rất nhiều so với đi ngủ muộn và dậy muộn. Trước lúc đi ngủ nên tập thể dục nhẹ nhàng thì lúc ngủ sẽ ngon hơn (sâu hơn). Trong những ngày Tết không nên bỏ quên thói quen tập thể dục, nhất là thể dục trước khi đi ngủ. Tập thể dục cũng cần tuân theo bài bản, nên tập từ động tác nhẹ, đơn giản đến trung bình, tránh tập những động tác nặng, khó. Nếu có điều kiện, nên đi bộ vừa để hít thở không khí vừa để thư giãn và đặc biệt trong những ngày vui xuân đi bộ còn để chiêm ngưỡng mọi cảnh vật và con người trong không khí hồ hởi, phấn khởi đón xuân về.

Việc ăn uống, vui chơi trong những ngày vui xuân, đón Tết cũng cần được lưu tâm cho mọi người, đặc biệt là NCT. Ăn uống tốt là cung cấp đầy đủ năng lượng cho cơ thể hoạt động, tăng cường sức khỏe, kéo dài tuổi thọ có ích cho bản thân, gia đình của NCT và cho cả xã hội. Ăn uống điều độ còn có tác dụng tránh nhiều nguy cơ do lão suy. Bất cứ lúc nào ăn uống không điều độ, đặc biệt là những ngày Tết chỉ làm cho sức khỏe kém đi mà thôi. Vì vậy, NCT nên chọn cho mình một chế độ ăn thích hợp và ngon miệng.

Phạm Thùy Linh
Phạm Thùy Linh
Trả lời 14 năm trước
Vào dịp lễ Tết, các loại thực phẩm trong khẩu phần ăn hằng ngày có sự thay đổi lớn về chất và lượng.Với người già, có nguy cơ bệnh tim mạch, đái tháo đường, máu nhiễm mỡ cao… nên càng phải được quan tâm nhiều hơn về chế độ ăn.
Tết đến là thời gian mọi người vui chơi, giải trí nhưng bên cạnh đó việc chăm sóc sức khỏe cũng cần phải chú trọng. Những ngày này, các cụ cần phải chú ý thế nào trong ăn uống, giữ gìn sức khỏe, thạc sĩ - bác sĩ Lê Thị Kim Quý (Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP. HCM) đã có những lời khuyên sau:
Tránh các món ăn nhiều dầu mỡ
Đối với người lớn tuổi, việc ăn nhiều chất béo luôn không tốt cho sức khỏe vì đó chính là mầm mống của những căn bệnh quái ác mà tuổi già hay mắc phải.
Món ăn trong dịp lễ Tết phần lớn lại chứa nhiều dầu mỡ như thịt kho nước dừa, thịt nấu đông, các loại thịt quay, nội tạng động vật (tim, gan, ruột)… đều chứa nhiều cholesterol động vật. Nếu sử dụng nhiều các loại thực phẩm này sẽ làm lượng cholesterol trong máu tăng cao. Khi lượng cholesterol tăng đến một mức không thể kiểm soát thì các cơn đột quỵ tim mạch hoặc tai biến mạch máu não có thể xảy ra, rất nguy hiểm. Thực tế, hằng năm, vào những ngày Tết, tỷ lệ bệnh nhân nhập viện vì các cơn tai biến thường tăng cao nên các cụ và người thân trong gia đình cần hết sức chú ý đến vấn đề này.
Thức ăn nhiều dầu mỡ không tốt cho người già
Ngoài việc hạn chế các món ăn trên, các cụ có thể bổ sung chất béo, đạm động vật từ cá vì cá dễ tiêu hóa, hàm lượng Omega 3 cao. Một tuần, nên bổ sung từ hai đến ba bữa cá và ăn kèm với các loại đậu, muối mè.
Rau củ quả muối chua: ngon nhưng mất vitamin
Các loại dưa cải muối chua, kim chi... thường kích thích vị giác (do có vị chua), nên tạo sự ngon miệng và thèm ăn cho các cụ. Tuy nhiên, loại thực phẩm này được làm chủ yếu từ các loại rau củ quả đã qua quá trình lên men và mất đi lượng vitamin cần thiết.
Vì vậy, nên chọn các loại rau, trái cây tươi như: cam, bưởi…, cung cấp nhiều vitamin C và giúp tăng sức đề kháng, mau lành vết thương. Những trái cây có màu đỏ như dưa hấu, hồng, đu đủ… cũng là nguồn dồi dào vitamin A.
Cam, bưởi giúp các cụ bổ sung vitamin C
và tăng sức đề kháng
Kết hợp bổ sung vitamin C và A sẽ hết sức có lợi vì vitamin C giúp hấp thu vitamin A tốt hơn, ngăn ngừa các bệnh về mắt như khô mắt, mỏi mắt, hạn chế bệnh lão hóa về mắt.
Không dùng thức ăn nấu lại nhiều lần
Thức ăn tốt, đảm bảo vitamin, khoáng chất là phải ăn ngay sau khi nấu, lúc này hàm lượng dinh dưỡng trong thức ăn còn cao. Nhưng đa phần các món ăn ngày Tết thường phải hâm đi hâm lại nhiều lần, lượng vitamin mất dần theo mỗi lần hâm, lại làm tăng vị mặn cho món ăn. Đối với người già, ăn mặn là “kẻ thù” gây ra các bệnh thận, tăng huyết áp. Do vậy thực phẩm cho các cụ phải nấu vừa ăn và ăn ngay sau khi nấu là tốt nhất.
Các loại bánh mứt, kẹo, nước ngọt có hàm lượng đường cao cũng được xếp trong danh sách hạn chế. Lưu ý mật ong điều trị được bệnh viêm loét dạ dày nhưng cũng không nên lạm dụng.
Cân bằng giữa ăn và uống
Ngoài việc ăn sao cho tốt, đúng khoa học, đảm bảo sức khỏe thì việc uống cũng không nên xem nhẹ. Nước chiếm 70% trọng cơ thể nên các cụ phải uống nước thường xuyên. Nguồn nước tốt nhất vẫn là nước lọc đun sôi để nguội.
Ăn uống hợp lý, cân bằng là điều quan trọng để giúp các cụ tránh được nguy cơ phát triển bệnh tật, tăng tuổi thọ...
Trong không khí vui tươi, đầm ấm ngày Tết, con cháu sum họp thì tinh thần kích thích vị giác, các cụ có thể ăn được nhiều hơn so với ngày bình thường nhưng đó chưa hẳn là tốt. Nên ăn trong tinh thần thoải mái, giữ mức độăn đều đặn, vừa phải, không nên ăn quá no và có thể chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ để tạo cảm giác thích thú khi ăn.