Cận cảnh công nghệ trồng rau siêu bẩn?

Theo ông chủ một vườn rau thuộc KP2, phường Thạnh Xuân (quận 12, TP HCM) đầu tiên việc dùng dầu nhớt công nghiệp phun lên rau muống chỉ có mục đích diệt bọ rầy phá nhưng do có lúc thuốc BVTV diệt sâu "hút" hàng quá, trong lúc cấp bách chưa mua được, bà con nghe nói dầu nhớt đánh băng mọi loại sâu, rầy; vậy là từ rỉ tai với nhau lâu ngày thành…"bí kíp" lúc nào không hay. Tưởng rằng sau nhiều lần báo chí lên tiếng, hội người tiêu dùng (NTD) phản bác dữ dội và sự kiểm tra gắt gao của các đoàn thanh kiểm tra ATVSTP cả TP và quận huyện thì cái vụ dùng dầu nhớt công nghiệp phế thải để tưới lên rau nhằm làm cho lá rau muống xanh mướt sẽ từ đó mà bị triệt tiêu. Nhưng không,vào những ngày cuối năm 2009 này khi có dịp ghé thăm vùng trồng rau muống thuộc khu vực quận 12, TP HCM, chúng tôi không khỏi kinh sợ khi nhìn thấy bà con nông dân ta vẫn đang thản nhiên áp dụng công nghệ kỹ thuật theo thói quen tai hại trên. [b]Hiểm họa khôn lường từ rau "độc"[/b] Được biết cách đây 2 năm, khu vực trồng rau quận 12 đã từng được ông Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát ghé thăm trực tiếp nhắc nhở bà con từ bỏ kiểu canh tác sử dụng vô tội vạ thuốc BVTV, thì các chủ vườn lại chuyển sang việc dùng dầu nhớt công nghiệp phế thải phun lên ruộng rau muống với mục đích trừ sâu, diệt rầy. Có cầu ắt có cung, vậy là vào mỗi buổi chiều tối vẫn có những người chuyên kinh doanh dầu nhớt chở từng can đầy ặc dầu phế thải thu thập từ các nơi về bán tận ruộng cho các ông chủ vườn rau trong khu vực. [gallery]/17/bwf1260771728.jpg[/gallery] Thuốc BVTV, thuốc tăng trưởng được sử dụng vô tội vạ công khai trên các ruộng rau tự phát ở quận 12 nhưng lại... nằm ngoài sự giám sát của cơ quan chức năng. Trong vai một người tới liên hệ làm đại lý rau xanh bỏ sỉ, chúng tôi ghé thăm ruộng rau của một nông dân thuộc KP2, phường Thạnh Xuân, đang sở hữu khoảng 1.000m2 rau muống. Thấy chúng tôi tỏ ý lo ngại không biết rau có phải được trồng theo công nghệ sạch hay không, ông chủ này vội quảng bá ngay về rau xanh tại vườn của mình là bảo đảm sạch 100%. Và còn khuyên: "Đừng có mua rau ruộng kế bên vì bên đó dùng dầu nhớt công nghiệp nên lá mới xanh non, chớ dại mà mua!". Cũng theo ông chủ vườn rau này đầu tiên việc dùng dầu nhớt công nghiệp phun lên rau muống chỉ có mục đích diệt bọ rầy phá nhưng do có lúc thuốc BVTV diệt sâu "hút" hàng quá, trong lúc cấp bách chưa mua được, bà con nghe nói dầu nhớt đánh băng mọi loại sâu, rầy; vậy là từ rỉ tai với nhau lâu ngày thành…"bí kíp" lúc nào không hay. Không dễ tin ngay lời ông chủ vườn "tốt bụng", chúng tôi thử kiểm tra ra xa hơn trên chính ruộng rau này và thật không uổng công khi phát hiện không ít những vết dầu loang lổ nổi lềnh bềnh trên mặt nước ruộng rau muống. Trên cả vạt rau rộng mênh mông còn thoang thoảng mùi… nước cống. Trong khi ông chủ này vẫn đang thao thao bất tuyệt cho người bạn tôi về việc ông đang sử dụng một loại thuốc BVTV cực mạnh có tác dụng diệt thật nhanh sâu, rầy. Ông chẳng cần giấu giếm mà còn thành thật: "Trồng rau nhưng quả là tôi chẳng ăn bao giờ. Chỉ bán thôi". Thắc mắc về cái "mùi đặc trưng nước cống của ruộng rau khu vực này, chúng tôi đã được lý giải khi hỏi thăm thêm một vài hộ trồng rau nên cạnh. Bà con cho biết do ở nơi nguồn nước ngầm không dồi dào nên họ đã phải dùng tới nguồn nước kênh Tham Lương chảy qua địa phận quận để tưới cho ruộng rau muống hàng ngày. "Biết là nước có chứa chất thải công nghiệp nhưng đâu có thấy "ông bà phường, xã" nào cấm. Mà nào đã có nghe ai bị ngộ độc hay chết vì rau phun nước kênh này đâu mà lo(?!)". Chủ một hộ trồng rau trong khu vực KP 3, Thạnh Xuân phát biểu. [b]Và công nghệ trồng rau… "siêu" nhanh[/b] Không chỉ tiếp tục sử dụng kiểu canh tác theo thói quen tai hại, sử dụng thuốc BVTV theo "quán tính", chúng tôi còn được mục kích sở thị những kiểu SX rau xanh …kinh dị đang diễn ra ở nhiều vùng canh tác rau xung quanh thành phố. Chúng tôi tìm tới phường Tân Thới Hiệp cũng thuộc quận 12 để tiếp cận với công nghệ trồng rau… siêu nhanh. Được biết, bình thường với khí hậu ôn hòa tại khu vực phía Nam, rau muống được trồng từ tháng thứ 4 tới tháng 7, thu hoạch liên tục từ tháng 4 tới tháng thứ 9 sau mỗi 20 - 30 ngày, tối đa khoảng 5 vụ, vậy mà bà con nông dân ở đây có "kinh nghiệm" trồng tới 14 vụ/năm. Có những hộ từ Ninh Bình, Nam Định vào TP HCM sinh sống, thuê đất tại quận 12 theo từng năm để chuyên trồng rau. Ngày 26/11 khi tiếp cận một hộ dân trồng rau tại đây, ông chủ cho biết cái cách mà ông đang canh tác khá đặc biệt: không dùng đất mà dùng phân gà để trồng rau và phân gà lại càng phù hợp với các họ rau thơm, rau xà lách. Cũng theo ông chủ vườn này, để có hiệu quả cao thì nên dùng thêm ít nhất là 10 loại thuốc BVTV để diệt trừ mọi loại sâu. Để mua được thuốc BVTV giá rẻ đã có nguồn trôi nổi từ Trung Quốc về theo con đường nhập lậu. Cũng theo tính toán của ông chủ này để quay vòng được nhiều vụ rau với diện tích trên 1.500m2, ông đã phải mua tới hàng tấn các loại phân gà, cùng nhiều loại thuốc BVTV khác nhau. Nếu trồng để đạt 13 vụ/năm thì 1.000m2 đất trồng rau phải sử dụng trên 2.500 bao phân gà trộn lẫn trấu, giá 15.000đ/bao cùng các loại: phân hữu cơ, diêm 3 màu, diêm urê; thuốc gói Trigard 100 SL chống sâu, thuốc Regent trị quăn lá; thuốc Mexyl MZ 72 WP trị lá vàng… Tóm lại để tập trung "mọi hỏa lực" đánh bay mọi loại sâu bệnh, cỏ dại. Thế nhưng thường sau khi trải qua đợt "oanh tạc" bằng đủ thứ hóá chất như vậy rau thường cứng, mất độ hấp dẫn non xanh thì cứ các loại "thực phẩm chức năng" của rau (dân trồng rau vẫn nói đùa) mà "giã" như: thuốc tăng trưởng ProGibb, GA3… và chỉ sau 1-2 ngày thấy hiệu nghiệm ưng ý. Cây rau phục hồi cứ xanh non mơn mởn… Chúng tôi được biết không chỉ có ở quận 12, mà tại các phường Tam Bình, Tam Phú, Linh Đông (quận Thủ Đức), huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Gò Vấp… nhiều hộ trồng rau vẫn ứng dụng công nghệ kinh dị như vậy. Thế nhưng qua kết quả có được của Chi cục BVTV TP HCM hàng tháng từ các địa phương gửi lên tuyệt nhiên không có gì là bất thường... Việc thiết lập một qui trình thực phẩm sạch, an toàn từ trang trại tới bàn ăn cho người dân lâu nay vốn được không ít ban, ngành đã phải vào cuộc. Những nỗ lực trong việc kết hợp với các báo đài thông tin, tổ chức các cuộc hội chợ, triển lãm, hội thảo rầm rộ về thực phẩm sạch, vườn rau bổ dưỡng an toàn ngay trong nhà… nhằm thiết lập hàng rào bảo vệ cho loại thực phẩm này của người dân qua thực tế trên cho thấy còn quá xa vời. Điều này lý giải vì sao hàng năm vẫn có hàng ngàn ca ngộ độc thực phẩm phải nhập viện, trong đó không ít trường hợp qua xét nghiệm phát hiện có dư lượng thuốc BVTV trong cơ thể bệnh nhân...