Thực phẩm nên ăn và kiêng để phòng ung thư gan?

Để phòng ung thư gan, vatgia.com xin đưa ra những lời khuyên về chế độ ăn uống lành mạnh với những thực phẩm có lợi như sau:

Uống trà

Uống trà rất có lợi cho phòng chống ung thư gan, đặc biệt là lá trà tươi.

Ăn rau và trái cây

Rau quả có tác dụng bảo vệ gan vì chứa nhiều vitamin, khoáng chất. Các loại rau lá xanh, cà rốt, khoai tây và trái cây họ cam quýt được chứng minh giúp cơ thể tăng cường khả năng phòng ngừa ung thư gan. Chuyên gia khuyên mọi người mỗi ngày nên ăn nhiều hơn 5 loại rau và trái cây, buổi sáng uống một ly nước trái cây, chiều ăn một miếng trái cây, trưa ăn từ hai loại rau trở lên. Trung bình một ngày ăn từ 400 đến 800 g rau quả sẽ giảm 20% nguy cơ ung thư gan.

Chế phẩm từ sữa

Các chuyên gia đã chỉ ra việc dùng chế phẩm từ sữa mỗi ngày sẽ giảm 78% nguy cơ ung thư gan. Hiện nay trẻ em đã tập được thói quen sử dụng sữa mỗi ngày nhưng hầu hết người lớn thì chưa, điều này cần được cải thiện.

Thực phẩm dạng chồi như măng, rau diếp và măng tây

Các chuyên gia gợi ý rằng ăn nhiều loại thực phẩm này có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh ung thư gan và giúp ngon miệng hơn.

4 loại thực phẩm có hại cho gan, nên kiêng gồm:

Thức ăn bị mốc

Chất aflatoxin trong thức ăn bị mốc có thể gây ung thư gan, thời gian phát bệnh rất nhanh, chỉ trong vòng 24 tuần. Vì vậy cần bảo quản thức ăn cẩn thận, khi thấy bị mốc cần bỏ ngay, đặc biệt là đậu nành, lạc, khoai lang, mía, dầu đậu phộng.

Đồ muối chua

Bắp cải muối, dưa muối, cá muối và dưa chua làm món khai vị khá ngon, nhất là khi thời tiết nóng, nhiều người thích ăn cơm với dưa chua vì hợp khẩu vị. Dưa chua có chứa một lượng nitrosamine cao được chứng minh gây ung thư gan, do vậy tốt nhất không ăn đồ muối chua hoặc ăn hạn chế.

Dầu thực vật, mỡ động vật đã biến chất

Dầu mỡ để lâu sinh ra chất hóa học MDA, có thể tạo ra polymer phản ứng với protein và DNA trong cơ thể, gây đột biến cấu trúc protein, làm cho tế bào đột biến thành tế bào ung thư. Ngoài ra, các polymer có thể cản trở việc MDA tái tạo DNA và đẩy nhanh quá trình lão hóa ở người. Vì vậy các chuyên gia khuyên khi sử dụng dầu thực vật và động vật không nên lưu trữ quá lâu, đặc biệt không sử dụng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần.

Rượu

Uống rượu thường xuyên sẽ ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày. Khi tế bào dạ dày bị tổn thương, các chất độc hại trong thực phẩm có thể được hấp thụ vào dạ dày và gây ra viêm gan do rượu, làm tổn hại đến chức năng giải độc của gan, là yếu tố gây xơ gan và ung thư gan. Chuyên gia khuyên rằng nam giới trưởng thành uống không quá 2 ly rượu, nữ giới dùng không quá một ly mỗi ngày.

Bên cạnh nhóm thực phẩm lành mạnh, có một số thực phẩm bệnh nhân ung thư gan nên tránh, nhằm mục đích giảm nhẹ triệu chứng có thể gây ra.

Thực phẩm giàu chất béo

Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu chất béo có thể khiến cho gan mệt mỏi trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Các loại thực phẩm giàu chất béo như bánh ngọt, bánh quy, bánh nướng, khoai, khoai tây chiên… bệnh nhân nên hạn chế, và chỉ tiêu thụ một lượng chất béo vừa phải.

Thực phẩm giàu protein

Trong quá trình bị ung thư gan, protein có thể không được gan xử lý đúng cách. Ăn quá nhiều protein có thể làm tích tụ các chất thải độc hại ở gan và cơ thể. Điều này làm cho gan thêm tổn thương và các triệu chứng trầm trọng thêm. Vì vậy, sẽ tốt hơn nếu bệnh nhân tiêu thụ nguồn thực phẩm protein ở mức vừa phải. Một số loại thực phẩm đặc biệt giàu protein bao gồm sữa, thịt, gia cầm, cá và trứng.

Mặc dù vậy, các bác sĩ khuyên bệnh nhân ung thư gan cũng không nên cắt giảm quá nhiều protein vì có thể dẫn tới thiếu hụt dinh dưỡng. Protein thực vật có trong các sản phẩm đậu nành như đậu phụ, và các loại đậu, cung cấp một lượng protein vừa phải và rất tốt cho sức khỏe được các bác sĩ khuyến khích.

Thực phẩm chứa lượng muối cao

Ăn thực phẩm chứa hàm lượng muối cao góp phần làm trầm trọng thêm các triệu chứng của ung thư gan và tích tụ dịch trong gan của bệnh nhân. Đó là do muối làm cơ thể hấp thụ và giữ nước. Muối không chỉ bao gồm muối ăn hàng ngày, muối đóng gói và xử lý hàng hóa mà còn có trong súp đóng hộp, bánh ngọt và bánh nướng. Chính vì vậy, khi chế biến thức ăn thì nên chế biến món ăn nhạt.

Dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối

Trong bệnh gan giai đoạn cuối, cơ thể bị suy dinh dưỡng sẽ bắt đầu chuyển hóa năng lượng cơ bắp. Việc ăn với chế độ hạn chế chẳng hạn như một chế độ ăn ít natri để có thể quản lý bệnh cổ trướng, hoặc chất lỏng tích tụ ở bụng. Tuy nhiên, ăn kiêng cũng có thể gây ra suy dinh dưỡng cho bệnh nhân. Nên chia nhỏ các bữa ăn để có thể hấp thụ được tốt nhất và giảm tình trạng no sớm.

Protein

Trước đây protein được hạn chế để ngăn chặn bệnh gan di căn não, hoặc thay đổi trạng thái tinh thần ở những bệnh nhân bị bệnh ung thư gan giai đoạn cuối. Tuy nhiên, trong một nghiên cứu vào năm 2005 các nhà nghiên cứu cho biết những bệnh nhân được chẩn đoán bị xơ gan và ung thư gan nên có một chế độ dinh dưỡng giàu năng lượng, với lượng protein cao. Bệnh nhân nên được cung cấp 30 calo cho mỗi kg trọng lượng cơ thể và 1,2 gram protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày. Chế độ ăn chủ yếu dựa trên lượng protein có nguồn gốc thực vật.

Axit amin

Axit amin có thể có lợi cho những người có bệnh gan bởi vì chúng giúp duy trì và khôi phục lại khối lượng nạc cơ thể, cải thiện sự trao đổi chất protein và có thể giúp kích thích tái tạo gan. Nghiên cứu được công bố trong dinh dưỡng năm 2007, bệnh nhân với xơ gan và ung thư gan nên ăn một bữa ăn nhẹ vào buổi tối với một lượng axit amin chuỗi nhánh hoặc thực phẩm như bánh mì. Các dấu hiệu của tình trạng protein, bao gồm cả mức cân bằng nitơ, cải thiện ở nhóm dùng các axit amin chuỗi nhánh nhưng không phải nhóm dùng thực phẩm điển hình hơn. Nguồn cung cấp axit amin chuỗi nhánh bao gồm sữa, trứng, cá…

Vitamin và khoáng chất

Bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối có nguy cơ bị thiếu hụt nhiều vitamin và khoáng chất, bao gồm vitamin A, B, C và E. Bệnh nhân suy gan có nguy cơ thiếu hụt folate và magiê và kẽm. Sự thiếu hụt kém là do lượng thịt giảm và gia tăng thất thoát nước tiểu từ thuốc lợi tiểu. Mặc dù nhiều loại vitamin thường được khuyến khích bổ sung, tuy nhiên với mỗi loại vitamin và khoáng chất nên được các bác sĩ đánh giá cho phù hợp với thể trạng và từng bệnh nhân.

Gan được xem như một nhà máy hóa chất của cơ thể, trong đó các loại thực phẩm được được chuyển đổi thành các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Bên cạnh việc điều trị tích cực tại bệnh viện, chế độ dinh dưỡng cũng rất quan trọng giúp hỗ trợ quá trình điều trị.

Chế độ ăn uống cho bệnh nhân ung thư gan cần chứa nhiều dinh dưỡng, gồm các vitamin cần thiết, protein, fructose, acid trái cây, kali, canxi, Ferri, axit amin. Những chất này không chỉ giúp cải thiện hoạt động của các tế bào miễn dịch mà còn giúp ức chế hoạt động của các tế bào ung thư và tiêu diệt tế bào ung thư.

Chế độ ăn uống cho bệnh nhân ung thư gan

Chế độ ăn uống cho bệnh nhân ung thư gan ở những giai đoạn muộn cần được đa dạng hóa. Thực phẩm tốt là cơm, mì, bánh bao, hoành thánh, cháo, cháo kê, bánh hấp, bánh hấp thịt hoặc nhồi rau. Chế biến thức cho bệnh nhân ung thư gan, bạn nên xào hoặc hấp. Cố gắng nấu nướng với nhiều màu sắc và hương vị khác nhau, sử dụng dầu thực vật để thức đẩy sự hấp thu vitamin tan trong chất béo, cũng như bổ sung lượng Calo cần thiết.

Cho bệnh nhân ăn thực phẩm có thể bảo vệ gan, như các loại thực phẩm giàu vitamin B, vitamin C hay acid amin.

Kiểm soát lượng thức ăn có nhiều cholesterol như trứng cá, nội tạng động vật và lòng đỏ trứng, vv… Thay vào đó, khuyến khích bệnh nhân ăn nhiều loại rau màu xanh và trái cây.

Magie và tryptophan rất hữu ích trong việc cải thiện các triệu chứng như mất ngủ, sợ hãi và trầm cảm. Thực phẩm giàu magiê bao gồm trái cây, gạo nâu, ngô, lúa mì, vừng, lá cà rốt, cải, rong biển, vv… Thực phẩm giàu tryptophan bao gồm thịt gà, sữa chua, thịt bò, chuối, vv

Cách đơn giản nhất để đánh giá tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân là xem cân nặng của bệnh nhân có duy trì ổn định và bình thường hay không. Khi bệnh nhân có các triệu chứng như chán ăn, buồn nôn, đầy bụng và khó tiêu, vv…, thì bạn nên cho uống nước ép mận, nước cam tươi, nước trái cây, súp gừng, súp mì, cháo kê tươi, vv, để tăng cường tiêu hóa và làm giảm đau. Bên cạnh đó, cần lưu ý, không cho bệnh nhân ăn thức ăn quá nóng, hay quá lạnh, hoặc quá no.

Phẫu thuật:

Phẫu thuật cắt một phần gan: Có thể cắt bỏ một phần gan để loại bỏ khối u cùng các mô xung quanh khối u trong trường hợp khối u nhỏ và chức năng gan vẫn còn hoạt động tốt.

Phẫu thuật cấy ghép gan: Thực hiện bằng cách loại bỏ lá gan ung thư của bệnh nhân và ghép một lá gan khỏe mạnh phù hợp từ người hiến gan. Phương pháp này có thể được thực hiện trong trường hợp ung thư giai đoạn đầu.

Hóa trị liệu

Hóa trị liệu là sử dụng hóa chất đưa vào cơ thể người nhằm mục đích cô lập và tiêu diệt tế bào ung thư. Mỗi đợt hóa trị chỉ tiêu diệt một tỉ lệ nhất định các tế bào ung thư, nếu khối u quá to thì hóa trị sẽ không hiệu quả bởi vì tốc độ sản sinh tế bào ung thư mới nhanh hơn số lượng bị tiêu diệt.

Xạ trị

Xạ trị là phương pháp điều trị ung thư gan bằng cách dùng các chất phóng xạ tác động vào khu vực có tế bào ung thư. Cũng giống như biện pháp phẫu thuật, xạ trị là phương pháp điều trị tại chỗ, chỉ tác động trực tiếp lên các tế bào K tại vùng xạ trị.